Pablo Picasso, jedna z największych osobowości świata sztuki, genialny artysta i niesłychanie temperamentny człowiek, którego talent i twórczość wyprzedziły epokę oraz wywarły ogromny wpływ na przyszłe pokolenia artystów na całym świecie. W związku z przypadającą w tym roku 50. rocznicą śmierci wielkiego Picassa rok 2023 oficjalnie jest dedykowany jego postaci.
Twórca kubizmu urodził się w Maladze i na słonecznym Costa del Sol mieszkał przez pierwsze 10 lat życia. Później losy rzuciły go do La Coruña, gdzie w wieku 13 lat miał pierwszą wystawę swoich prac, a następnie do innych regionów północnej Hiszpanii, gdzie rozpoczął swoją edukację. Uczył się w Barcelonie i Madrycie, ale finalnie żadnej ze szkół nie ukończył uznając edukację w sztukach plastycznych za niepotrzebną. Większość dorosłego życia spędził między Hiszpanią a Francją, która na przełomie XIX i XX wieku była mekką ówczesnej bohemy artystycznej. W Paryżu spotykali się, m.in.: Jean-Paul Sartre, Albert Camus, Ernest Hemingway czy właśnie Pablo Picasso.
Posiadał wszechstronny warsztat. Zajmował się malarstwem, rzeźbą, rysunkiem, grafiką, projektowaniem scenicznym i ceramiką. Przez ponad 70 lat aktywności artystycznej przechodził przez różne etapy. Z melancholijnego nastroju na początku twórczości przez świat cyrkowców, aż do studium ekspresyjnej formy. Wpływ na tę ścieżkę miała twórczość Paula Cézanne’a oraz głęboko zakorzeniona w nim kultura iberyjska posługująca się wieloma uproszczonymi formami w obszarze wizualnym. Poszukiwania formalne doprowadziły go do stworzenia kubizmu polegającego na komponowaniu geometrycznych kształtów w sposób przedstawiający postaci, przedmioty, sceny z różnych stron równocześnie.
Rewolucjonista, nie tylko w sztuce. W 1948 r. w ramach Światowego Kongresu Intelektualistów w Obronie Pokoju organizowanego wtedy we Wrocławiu odwiedził Polskę. Swoją wizytę w Warszawie zaznaczył pozostawiając po sobie kolekcję ceramiki w warszawskim Muzeum Narodowym oraz mural na jednym z budynków mieszkaniowych na Woli. Rysunek warszawskiej syrenki wykonany przez Picassa został zniszczony w 1953 r.
Miał obawy przed kopiowaniem samego siebie. Stąd nieustannie ewoluował przechodząc przez różne fazy. Posiadał autorską koncepcję piękna, która daleka była od akademickich wzorców. Był przeciwnikiem wszelkich norm i reguł. Zajmowały go różne tematy. Tworzył portrety, m.in., swoich partnerek, których miał w bujnym i długim życiu wiele: Fernande Olivier, Eva Gouel, Olga Khokhlova, Marie-Thérèse, Dora Maar, Francoise Gilot czy będąca z nim w związku przez 20 lat, do śmierci, Jacueline Roque. Ich wizerunki nieraz podpisywał imieniem i nazwiskiem. Innym razem korzystał z ich uprzejmości, kiedy anonimowo pozowały mu do wymyślonych przez niego kompozycji po prostu jako modelki.
O różnorodności twórczości Picassa świadczy też tematyka jego dwóch najsłynniejszych prac: obraz z 1907 r., uznawany oficjalnie za pierwsze przedstawienie wyrażające ideę kubizmu, „Panny z Awinionu”, był inspirowany pobytem w jednym z domów publicznych w Barcelonie, przy ulicy d’Avignon, blisko mieszkania artysty. Dla odmiany znajdująca się w madryckim muzeum Reina Sofia słynna i dramatyczna „Guernica”, była wyrazem sprzeciwu wobec wojny domowej w Hiszpanii i zbombardowania przez hitlerowski Legion Condor bezbronnej ludności cywilnej w baskijskiej Guernice.
Twierdził, że wszystko, co możesz sobie wyobrazić jest prawdziwe. Fascynował się dziecięcą manierą podkreślając, że wszystkie dzieci są artystami. Twierdził, że parę lat zajęła mu nauka stylu Rafaela, a całe życie uczył się malować jak dziecko. Uważał, że “artysta jest zbiornikiem wzruszeń pochodzących zewsząd; z nieba, z ziemi, z kawałka papieru, z przechodzącej postaci, z pajęczyny”. Dlatego też, jego zdaniem, nie należy robić różnic między przedmiotami. Zostawił po sobie ogromną ilość dzieł (szacuje się, że jest to liczba ok. 50 000 obiektów) znajdujących się w najważniejszych muzeach i galeriach świata oraz kolekcjach prywatnych.
Wciąż można spotkać pojawiające się na aukcjach prace Picassa. W 2015 r. dzieło z cyklu „Kobiety z Algieru”, ustanowiło rekord sprzedaży. Obraz został sprzedany w domu aukcyjnym Christie’s w Nowym Jorku za ponad 179 milionów dolarów. Obecnie zamyka pierwszą dziesiątkę najdrożej sprzedanych obrazów w historii.
Wydarzenia w ramach obchodów roku Picassa będą odbywały się przede wszystkim w Hiszpanii i Francji, gdzie w wieku 92 lat artysta zmarł. W czerwcu w jednym z najsłynniejszych muzeów świata, El Prado w Madrycie, zostanie otwarta wystawa zestawiająca twórczość dwóch wielkich hiszpańskich Mistrzów reprezentujących zupełnie inne okresy — Pablo Picasso i El Greco. W październiku, po przeciwnej stronie madryckiej ulicy, czyli w Museo Thyssen-Bornemisza, gdzie na początku tego roku zamknięto wystawę “Picasso/Chanel”, otwarta zostanie ekspozycja poświęcona dialogowi między pracami Picassa a sztuką dawnych Mistrzów: El Greca, Rubensa, Zurbarána czy Goi. Natomiast w Muzeum Guggengeima w Bilbao, już we wrześniu, będzie można zwiedzać wystawę zatytułowaną „Picasso: Materia i ciało”, gdzie zostaną zaprezentowane głównie rzeźby autorstwa hiszpańskiego wizjonera.